ARBO en BHV

Wat zijn precies de taken van de preventiemedewerker? Uit het woord ‘preventie’ valt op te maken dat het gaat om taken die tot doel hebben ongevallen en verzuim te voorkomen. Dit betekent dat de preventiemedewerker een belangrijke rol moet spelen bij:

 

• het totstandkomen en het uitvoeren van de risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E);
• het verzorgen van voorlichting en onderricht;
• het opzetten van een managementsysteem;
• het registreren en onderzoeken van ongevallen;
• het samenwerken met en adviseren aan de ondernemingsraad;
• het beantwoorden van arbo-vragen van medewerkers in de organisatie.

RI&E
Iedere organisatie moet beschikken over een deugdelijke inventarisatie van de gevaren en risico’s. Voor kleine organisaties zijn basis-RI&E’s beschikbaar. Deze kan de preventiemedewerker uitstekend zelf uitvoeren. In grotere of complexere organisatie zal meer deskundige ondersteuning nodig zijn. De rol van de preventiemedewerker verschuift dan van zelfuitvoerend naar participerend. Maar hij voert wel de regie. Hij maakt een goede planning en is aanspreekpunt voor de externe deskundigen.
Vervolgens speelt de preventiemedewerker een belangrijke rol bij de follow-up van de RI&E. Hij vervult een coordinerende rol bij de totstandkoming van een plan van aanpak en bewaakt de uitvoering.

Op 1 april 2011 zijn de regels in de Arbowet voor de risico-inventarisatie en –evaluatie (ri&e) die een werkgever moet opstellen veranderd. De wijzigingen zijn van toepassing op werkgevers met ten hoogste 25 werknemers. Het wordt voor hen gemakkelijker en goedkoper om aan de ri&e-verplichting te voldoen.

Het is voor deze groep bedrijven niet meer verplicht deskundige hulp in te schakelen bij het laten toetsen van hun RI&E, mits zij gebruik maken van een ri&e-instrument dat voor hun branche is opgesteld. Dat betekent dat zij minder kosten hoeven te maken.

Ook moeten werkgevers vanaf 1 april 2011 werknemers de mogelijkheid bieden om de RI&E van het bedrijf in te zien. Branches hebben de afgelopen jaren, met betrokkenheid van arbodeskundigen, RI&E-instrumenten ontwikkeld waar kleine bedrijven gebruik van kunnen maken. Via het Steunpunt RI&E-instrumenten op http://www.rie.nl/ zijn deze instrumenten beschikbaar. Met deze vereenvoudiging van wetgeving wordt een betere naleving van de ri&e-verplichting beoogd en besparen bedrijven met ten hoogste 25 werknemers administratieve lasten.

Communicatie

Voorlichting is een krachtig instrument bij preventie. Als mensen zich bewust zijn van de gevaren in hun werkomgeving, zullen zij daar anders mee omgaan. Op basis van de RI&E ontwikkelt de preventiemedewerker per functie of functiegroep een voorstel voor voorlichting en onderricht van medewerkers.

Daarnaast brengt een preventiemedewerker regelmatig advies uit aan het management en OR.

Het is dan ook belangijk dat een preventiemedewerker beschikt over een aantal sociale vaardigheden om dit helder en duidelijk  te kunnen doen.

Managementsysteem
Optimale arbeidsomstandigheden zijn alleen haalbaar door er structureel aandacht aan te besteden. Dit betekent: taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden in een organisatie duidelijk vastleggen, procedures opstellen en beleid regelmatig evalueren. De preventiemedewerker kan een belangrijke rol spelen bij het adviseren van het management in de opzet van een dergelijk systeem.

Ongevallen
Ongevallen in een organisatie moeten goed geregistreerd en onderzocht worden. Van ongevallen kan men leren, om soortgelijke ongevallen in de toekomst te voorkomen. De preventiemedewerker beheert het ongevallenregister. Een dergelijk register moet zich lenen voor analyse. Dat houdt in dat het register uitspraken mogelijk maakt over het tijdstip van het ongeval, de plek en de medewerkers die erbij betrokken waren.

Alle ongevallen moeten onderzocht worden. Bij eenvoudige ongevallen kan de preventiemedewerker dat zelf doen. Bij complexere ongevallen zal het nodig zijn externe deskundigen in te schakelen. Bij ieder onderzoek is het van belang verder te kijken dan de directe oorzaak. De voorafgaande oorzaken, de basisrisicofactoren, zijn veel belangrijker. Zij vormen de basis voor veranderingen.

Vraagbaak
Dagelijks lopen medewerkers in een organisatie tegen problemen aan. Snel antwoord krijgen is belangrijk en heeft een krachtige preventieve werking. De preventiemedewerker moet in de organisatie bekend staan om zijn snelle en effectieve reactie. Een goed voorbeeld van veel voorkomende vragen is het inrichten van een werkplek voor beeldschermwerkers. Je kunt veel lichamelijke problemen (ziekteverzuim) voorkomen door een werkplek correct in te richten, te denken valt aan juiste positie en hoogte van een beeldscherm, goede bureaustoelen etc.

Ondernemingsraad
Een van de wettelijk voorgeschreven taken van de preventiemedewerker is advies aan en samenwerking met de ondernemingsraad, de personeelsvertegenwoordiging of de belanghebbende werknemers over maatregelen in het arbeidsomstandighedenbeleid. Dit betekent dat ook ondernemingsraden een beroep op de preventiemedewerker kunnen doen.

Let op
De werkgever is verantwoordelijk voor het arbobeleid binnen de organisatie, de ondernemingsraad toetst dit beleid en spreekt de werkgever er op aan. Beiden kunnen de preventiemedewerker bij de uitvoering van hun werkzaamheden om advies vragen. Maar de preventiemedewerker maakt geen deel uit van de OR of het management.